چرا «روز تاسوعا» به نام ابالفضل نام‌گذاری شد؟/ نشانه جهل است که فکر کنیم دشمنی تمام شد
حجت‌الاسلام و المسلمین سیداسماعیل شاکر در شب تاسوعای حسینی در مسجد محمد رسول الله (ص) سخنرانی کرد. وی در ابتدا گفت: امام صادق (ع) فرمود: تاسوعا روزی است که حسین و اصحاب او در کربلا محاصره شدند و سپاه شامیان بر ضدّ آنان گرد آمدند. ابن زیاد و عمر سعد نیز از فراهم آمدن آن همه سواران خوشحال شدند. آن روز، حسین(ع) و یاران او را ناتوان شمردند و یقین کردند که دیگر برای او یاوری نخواهد آمد و عراقیان نیز او را پشتیبانی نخواهند کرد. لذا حضرت فرمود برای ما روز تاسوعا هم روز عزاست.
حجت الاسلام شاکر اظهار داشت: بیشتر شهدای کربلا – به جز مسلم بن عقیل و نامه رسان امام حسین (ع) مثل قیس بن مسهر صیداوی- در روز عاشورا شهید شدند، اما حوادثی در روز تاسوعا اتفاق افتاده است که خیلی از جلوه‌ها و مقام حضرت اباالفضل را آشکار کرده است. لذا «روز تاسوعا» را به نام حضرت اباالفضل نام‌گذاری کرده‌اند.
وی در ادامه به سه دلیل از دلایل نام‌گذاری «روز تاسوعا» به نام حضرت اباالفضل (ع) اشاره کرد و ابراز داشت: یکی از آن حوادث، امان نامه شمر ملعون برای حضرت اباالفضل و برادرانش است. حضرت اباالفضل وقتی از امان‌نامه شمر آگاه شد - بعد از اذن امام حسین (ع) که فرمود اجیبوه و لو کان فاسقا- فرمود بریده باد دست‌هاى تو و لعنت خدا بر تو و امان نامه‌ات. اى دشمن خدا، ما را دستور مى‌دهى که از یاری برادر و مولایمان حسین علیه السلام دست برداریم و سر در طاعت ملعونان و فرزندان ناپاک آنان درآوریم. آیا ما را امان مى‌دهى ولى براى فرزند رسول خدا صلى الله علیه و آله امانى نیست؟ در تاریخ نوشته‌اند اهل بیت و زینب کبری وقتی این جمله را شنیدند بسیار خوشحال شدند.
این خطیب توانا افزود: نکته‌ای که باید به آن توجه کرد این است که دشمن حتی نسبت به حضرت ابالفضل هم طمع کرده و در روز تاسوعا نیز از ایشان قطع امید نمی‌کند. این نشانه جهل است که فکر کنیم دشمنی تمام شد؛ در سیره هیچ کدام از ائمه اطهار علیهم السلام ما چنین چیزی را مشاهده نمی‌کنیم. لذا از حضرت محمد (ص) روایت داریم که فرمودند چند گروه اگر در زندگی زمین خوردند خودشان را مقصر بدانند. یکی از آنها طالب الخیر من اعدائه است: کسی که امید خیر از دشمن دارد.
وی با بیان اینکه حضرت اباالفضل (ع) در بین اصحاب امام حسین (ع) جز خواص است و دشمن در جذب افراد شاخص و خواص جامعه طمع بیشتری دارد، به یک مثال تاریخی اشاره کرد و گفت: یکی از فرماندهان حضرت مجتبی (ع) که تسلیم معاویه شد، عبیدالله بن عباس – پسرعموی حضرت- است. وی از صحابی پیامبر بود که در رکاب حضرت علی (ع) جنگ کرده و دو تا از پسرانش نیز به دست معاویه کشته شده بود؛ یعنی در واقع دشمن معاویه بود. ولی یک دفعه به امام مجتبی (ع) خبر دادند که عبیدالله پناهنده شده است. به دنبال او سه هزار نفر پناهنده شدند. حال ببینید اگر حضرت اباالفضل (ع) امان نامه را قبول می‌کرد، چندنفر پشت سرش به سپاه یزید ملعق می‌شدند. لذا افراد شاخص و مسئولین خیلی باید مواظب باشند. به خاطر همین است که روایت داریم اذا فسد العالِم فسد العالَم.
حجت الاسلام شاکر ادامه داد: حضرت عباس حتی برای اینکه خیالش از جانب برادرانش نیز راحت شود، آنها را زودتر از خودش به میدان فرستاد. شاید به این دلیل که نکند شمر دوباره طمع کند و امان نامه بفرستد؛ چون در آخرین لحظه نیز ممکن است فرد عاقبت به شر شود. یکی از عرفای بزرگ جمله‌ای دارد که برگرفته از ده‌ها حدیث است؛ این جمله این است که احدی در این عالم تا لحظه آخر ضمانتِ عاقبت به خیری ندارد؛ لذا یکی از دعاهای همیشگی پیامبر این بود -مستحب است این دعا را همیشه بخوانیم- الهی لا تکلنی الی نفسی طرفه عین ابدا: خدایا چشم بر هم زدنی مرا به حال خود وا نگذار. این دعای پیامبر است. ما که جای خود داریم.
وی افزود: البته دلیل دیگری که عباس برادرانش را زودتر به میدان فرستاد این بود که می‌خواست داغ برادران را ببیند. امام مجتبی (ع) میفرماید: المصائب مفاتیح الاجر: کلیدهای اجر و پاداش، مصیبت است.حجت الاسلام شاکر گفت: همان‌طور که دشمن بیرونی هیچ گاه دست از انسان برنمی‌دارد، دشمن داخلی یعنی هوای نفس و شیطان نیز هیچ گاه دست از انسان برنمی‌دارد. هیچ زمان و مکانی نیست که شیطان و هوای نفس نباشد؛ حتی اماکن مقدس مثل کعبه و حرم اهل بیت و مسجد؛ لذا هیچ پناهگاهی در زمین و در عالم مادی وجود ندارد که از شر شیطان در امان باشیم جز خداوند که در برابر وساوس شیطان بهترین پناهگاه است. اگر در ابتدای نماز با گفتن اعوذ باالله من الشیطان الرجیم واقعا پناهنده خدا بشویم، شیطان حریف‌مان نمی‌شود.
وی در مورد دومین علت نام‌گذاری «روز تاسوعا» به نام حضرت اباالفضل (ع) گفت: غروب تاسوعا سپاه عمربن سعد به سوی خیمه‌ها به حرکت درآمدند. امام حسین (ع) از حضرت اباالفضل (ع) خواست که اگر اراده جنگ دارند، تا فردا از آنها مهلت بگیرد. حضرت وقتی خواست حضرت ابالفضل را بفرستد جمله‌ای گفت که نشان از مقام بالای حضرت عباس دارد. حضرت فرمودند: «ای عباس، جانم به فدایت؛-بنفسی انت- سوار اسبت شو و از آنها بپرس مگر چه روی داده و برای چه به اینجا آمده اند.» حضرت از روی تعارف، از کسی تعریف و تمجید نمی‌کنند، وگرنه با مقام عصمت ایشان سازگار نیست. ببینید اباالفضل چه مقامی دارد که حسین (ع) حاضر است جانش را فدای او کند.
این خطیب توانا در مورد سومین حادثه روز تاسوعا گفت: امام حسین (ع) شام تاسوعا بعد از نماز مغرب اصحاب را جمع کرد و فرمودند: شب پرده تاریکی انداخته است. از این فرصت تاریکی استفاده کنید و بروید. من بیعتم را از گردن شما برداشتم. هوا تاریک است و راه باز است. اگر بروید هیچ کس نمی‌فمهد. اولین کسى که پس از سخنرانى امام (ع) لب به سخن گشود برادرش عباس بن على(ع) بود او چنین گفت: لمن یفعل ذالک أونبقی بعدک؟ لا اَرَانااللّه ذلِکَ اَبَداً؛ چرا چنین کاری را انجام دهیم؟ بعداز کشته شدن شما زنده باشیم و نفس بکشیم؟ خدا چنین روزى را نیاورد که ما تو را رها کنیم و به سوى شهر خود برگردیم.
حجت‌الاسلام و المسلمین سیداسماعیل شاکر در بخش دیگری از صحبت‌هایش اظهار داشت: به خاطر ویزگی‌های منحصر به فردی که حضرت ابالفضل (ع) دارد، از سوی امام صادق (ع) زیارتنامه‌ای شبیه به زیارت معصومین نقل شده است. ائمه اطهار علیهم السلام نیز از حضرت عباس (ع) بسیار تعریف و تمجید کرده‌اند. امام سجاد (ع) می‌فرمایند: رحم الله عمی العباس کان نافذالبصیره و...وی در پایان با اشاره به اینکه خون یک شهید و یک شخص بزرگ می‌تواند اسلام را حفظ کند اظهار داشت: حضرت اباافضل (ع) سردار سپاه امام حسین (ع) بود و بدون شک نقش ایشان هم در حفظ اسلام خیلی زیاد بوده است. به همین دلیل حضرت ابالفضل شخصیت منحصر به فردی است و اهل بیت حساب جدایی برایش باز کردند. همچنین روز جدایی برای عزاداری‌اش اختصاص یافته است. حتی قبرش جداست و جداگانه به زیارتش می‌روند. سنت خدا بر این قرار گرفته که خدای متعال برای اینکه کسی را معرفی کند ویژگی‌هایی به او می دهد. یکی از این ویژگی‌ها باب الحوائج بودن حضرت است. مرحوم آیت الله قاضی می فرمود همه عالم به دست حسین (ع) است و باب حسین (ع)، ابالفضل است.
