تورم در اثر ربا اتفاق می‌افتد

یک پژوهشگر حوزه اقتصاد اسلامی با تاکید بر این‌ که در فقه ما خرید و فروش پول جایز نیست، اظهار کرد: خرید و فروش پول اثری بدتر از ربا دارد و تورمی که اتفاق می‌افتد اثر ربا است.

به گزارش خبرنگار ایسنا، مصطفی زارع اردکانی شامگاه دوازدهم دی‌ماه در نشست علمی اقتصاد در الگوی اسلامی که با حضور محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمسیون اقتصادی مجلس، به همت گروه مطالعاتی اقتصاد اسلامی وابسته به مرکز الگوی اسلامی_ایرانی پیشرفت و مجمع روشنگری و مطالبه‌گری طلاب و روحانیون انقلاب اسلامی وابسته به گروه مثل عمار برگزار شد، گفت: ما مجموعه ای از طلاب مطالبه گر در حوزه‌های اقتصادی اعم از بانک، بورس و بودجه هستیم که مدل‌های غربی اقتصاد را با فقه خودمان متناظر کردیم و الگوی اسلامی آنرا استخراج کرده‌ایم.

وی با تأکید بر اینکه در فقه ما خرید و فروش پول جایز نیست، اظهار کرد: خرید و فروش پول اثری بدتر از ربا دارد و تورمی که در کشور اتفاق می‌افتد اثر ربا است.

این پژوهشگر حوزه اقتصاد اسلامی افزود: راهکار ما این بود که باید به جای حاکم شدن پول بر مبادلات، ارزش کالا حاکم شود.

وی با بیان اینکه عملکرد صرافی‌ها در قدیم، تبدیل واحدهای مختلف پول کشورها به هم بوده و صرفا مزد این کارشان را می‌گرفتند، تصریح کرد: امروزه در صرافی ها خرید و فروش پول است که اتفاق می‌افتد که مصداق ربا است.

اردکانی عمده‌ی تولید کشور را در بورس دانست و بیان کرد: بورس بر اساس مدل کارخانه، کارفرما و کارگر است که اصل کارخانه است.

وی در ادامه عنوان کرد: در فقه ما قیمت کالا را باید عرف جامعه معین کند نه عرف سرمایه‌داران اما در جامعه‌ی ما کارخانه، تولید انبوه می‌کند و در کالای تولیدی‌اش انحصار ایجاد می‌کند که قیمت و کارگر و بازار را در کنترل خود در می‌آورد و برای مثال، خودش هست که قیمت کالایش را تعیین می‌کند نه عرف جامعه.

این طلبه با انتقاد از اینکه نظام سرمایه‌داری می‌گوید هرکه پول بیشتری دارد، قدرت بیشتر و سهم بیشتری دارد، گفت: ماشین‌آلات و کارخانه‌ها یا باید در اختیار دولت باشد یا اگر در اختیار افراد خاصی قرار می‌گیرد، صرفا مزد کارشان را بگیرد نه اینکه تعیین قیمت که برعهده‌ی عرف است، دست آنها باشد.

وی نتیجه بورس را تسلط عده‌ای محدود بر همه‌چیز دانست و خاطرنشان کرد: زمین در اسلام قیمتی ندارد مگر آنکه روی آن کاری انجام شده باشد و سرمایه‌داری نباید خارج از چارچوب عدالت برای عده‌ای امکان زمین‌خواری مهیا کند.

منبع: ایسنا

بازنشر: خرداد، صرفا جهت اطلاع، فکرنو، خبر از ما

اخبار مرتبط:

نیازمند تغییرات کلان در حوزه اقتصادی کشور هستیم

جلسه گروه تحقیقات اقتصاد اسلامی طلاب اردکان با رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس

جلسه گروه تحقیقات اقتصاد اسلامی طلاب اردکان با رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس

به گزارش اردکان ساباط، نشست علمی "اقتصاد در الگوی اسلامی" به همت گروه مطالعاتی اقتصاد اسلامیِ طلاب اردکان وابسته به مرکز الگوی اسلامی_ایرانی پیشرفت و مجمع روشن‌گری و مطالبه‌گری طلاب و روحانیون انقلاب اسلامی وابسته به گروه مثل عمار، چهارشنبه دوازدهم دی‌ماه با حضور دکتر پورابراهیمی، مسئول کمیسیون اقتصادی مجلس در مرکز فرهنگی عمار برگزار شد.

دکتر پورابراهیمی در ابتدای سخنان خود ضمن ابراز خوشحالی از اینکه طلاب و فضلای اردکانی وارد حوزه مسائل اقتصادی شده‌‌اند، ابراز داشت: من اول باورم نشد که جمعی از روحانیون به بحث‌های تخصصی اقتصادی ورود پیدا کرده‌اند. گفتم من اشتباه می‌کنم. دوسه بار از دفترم پرسیدم آیا برای بحث بورس و بازار دعوت شدیم؟ خیلی خوشحال شدم که امشب این فرصت پیش آمد در جمع شما طلاب حضور یابم و دغدغه‌های شما را برای اصلاح شرایط اقتصادی کشور بشنوم.

وی افزود: کاش این دغدغه چهل سال قبل به وجود آمده بود. این دغدغه با تأخیر به وجود آمده است. این بحث‌ها حتما می‌تواند مفید باشد. البته از یزدی‌ها و اردکانی‌ها انتظار همین بود. چون همیشه به رویکرد اقتصادی علاقه داشتند و هنوز این دغدغه وجود دارد. این، دور از ذهن نبود و نیست؛ لذا امشب من خیلی خوشحال شدم که در این جلسه شرکت کردم و با شما در این موضوع گفت‌وگو می‌کنم.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس خاطرنشان کرد: درباره مباحثی که مطرح کردید، من فکر می‌کنم خیلی وقت مبسوط‌تری می‌خواهد. شما برای اینکه زمان را از دست ندهید خیلی سریع گفتید. من فکر می‌کنم این بحث‌ها به جلسات تبیینی و تشریحی نیاز دارد. در فرصت 45 دقیقه تا یک ساعت، خیلی از موضوعات شهید می‌شود و نمی‌شود آن‌ها را مطرح کرد؛ مثل این است که در یک جلسه درباره قلب توضیح بدهیم و شما بعد از جلسه بتوانید جراحی کنید. انتظار چنین چیزی نداریم؛ ولی به‌هرحال ورود به یک موضوع است.

وی ادامه داد: من فکر می‌کنم درباره موضوعات و بحث‌هایی که مطرح می‌کنید باید یک مقدماتی  نیز به بحث‌هایتان داشته باشید. مباحث اولیه‌ای از این موضوع مطرح شود تا در این جلسات فضای همفکری به وجود بیاورد و ذهن‌هایمان را به هم نزدیک کنیم. الآن شما از یک منظری نگاه می‌کنید، ما نیز با رویکرد دیگری نگاه می‌کنیم؛ بنابراین جنس نگاهمان متفاوت است. باید به هم نزدیک بشویم تا بتوانیم در خصوص آن پدیده بیشتر صحبت کنیم و اشکالاتش را بگیریم.

دکتر پورابراهیمی به دو ویژگی بورس یعنی «زمینه‌سازی اطلاعات برای تولیدات» و «شفاف‌سازی» اشاره کرد و گفت: این دو مورد تنها برخی از ویژگی‌های فراوان در بورس است.

وی ضمن ارائه توضیحاتی دراین‌باره، اذعان داشت: قیمت کالا در بورس را، عرضه و تقاضا معین می‌کند و قیمت مصوب، عامل اصلی قیمت‌گذاری در بورس نیست.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در پایان، ضمن تأیید اصل بورس، معضل اصلی در فرایند بورس را ضعف اجرایی آن دانست و افزود: البته ممکن است بورس اشکالات مبنایی نیز داشته باشد.

وی ضمن خرسندی از این جلسه خاطر نشان کرد: باید برای دادن الگو در بورس ابتدا آشنایی اجمالی با آن پیدا کرد و از طلاب حاضر در جلسه دعوت می‌کنم که در اردوی یک یا دو روزه آشنایی با بورس در تهران شرکت نمایند.

در این جلسه گروه مطالعات اقتصاد اسلامیِ طلاب اردکان ضمن تقدیر و تشکر از حضور دکتر پورابراهیمی در جمع طلاب ارکانی، مطالب ملاحظات خود را به شرح ذیل بیان نمود.

بورس بازار اطلاعات سرمایه‌داری

مسئول گروه مطالعات اقتصاد اسلامی طلاب اردکان درباره اینکه بورس بازار، اطلاعات تولید را در شبکه‌های اجتماعی فراهم می‌آورد، اظهار داشت: بورس اگر بر اساس مبانی نظام سرمایه‌داری شکل گرفته باشد، اطلاعاتی که از طریق بورس شکل می‌گیرد موجبات استثمار بیشتر جامعه را فراهم می‌آورد؛ زیرا وقتی سرمایه‌داران از احوال یکدیگر در جامعه برخوردار شوند برای افزایش سود و انحصاری شدن تولیدات خود با تشکیل‌تراست و کارتل نبض بازار و قیمت کالا را به دست گرفته و با تولید انبوه خود، حتی می‌توانند بر بازار نیروی کار نیز مسلط شوند. نمونه این روند در کشور ما به‌ویژه در کشورهای غربی در خصوص شرکت‌ها و کارخانه‌های بزرگ به‌طور واضح و روشن وجود دارد.

وی افزود: نقش اطلاعات در تنظیم تولیداتِ یک جامعه، جزء مبانی فرهنگی بورس است و استفاده شرکت‌های انبوه و اجتماعی برای افراد خصوصی، جزء مبانی سیاسی بورس محسوب می‌شود که هر کدام از آن‌ها با مبانی اقتصادی بورس که مورد بحث است، متفاوت می‌باشد.

از این‌رو اطلاعات بورس در نظام اقتصادی سرمایه‌داری به نفع سرمایه‌داران تمام می‌شود تا به نفع آحاد جامعه یا دولت‌ها. به عبارت دیگر اطلاعات بورس زمینه را برای استفاده بیشتر سرمایه‌داران از ظرفیت‌های جامعه فراهم می‌سازد.

عرضه و تقاضا

مسئول گروه مطالعات اقتصاد اسلامی طلاب اردکان ضمن رد حاکمیت عرضه و تقاضا بر قیمت کالا اذعان کرد: عرضه و تقاضا در شکل سرمایه‌داری با عرضه و تقاضا به شکل طبیعی آن متفاوت است. چه بسا عرضه زیاد باشد و تقاضا کم، اما قیمت‌ها کاهش نیابد. شبیه آنچه در ابتدای دولت یازدهم اتفاق افتاد که با وجود عرضه بسیار زیاد خودرو و کاهش تقاضای جامعه، شرکت‌های خودروساز دولت را مجبور کردند سه هزارمیلیارد تومان از طریق تسهیلات در اختیار مردم قرار دهند تا مردم خودروهای انبا شدۀ آن‌ها را بخرند. از طرفی قیمت‌های شرکت‌های بزرگ از طریق مصوبات و با تشکیل تراست و کارتل صورت می‌گیرد، نه عرضه و تقاضای طبیعی که مورد نظر اسلام است که عرف جامعه بر این عرضه و تقاضا حاکمیت دارد. در عرضه و تقاضای سرمایه‌داری این عرف جامعه نیست که قیمت را تعیین می‎‌کند، بلکه عرف سرمایه‌داری است که ناظر بر قیمت کالاهای انحصای خود است.

شفاف‌سازی

وی، معضل شفاف‌سازی در بورس را قابل حل ندانست و افزود: اساساً شفاف‌سازی زمانی اتفاق می‌افتد که دولت بتواند بر فرایند شرکت‌ها مسلط باشد، اما در نظام سرمایه‌داری چون این سرمایه‌داران هستند که بر بازار کار و تولید مسلط هستند، طبیعی است که این شفاف‌سازی عملاً صورت نمی‌گیرد و چنانچه عملی هم بشود دردی را دوا نمی‌کند؛ زیرا شرکت‌های بزرگ به دلیل اشتغال‌زایی و تسلطی که بر بخش عمده نیروی کار در جامعه دارند، قادرند با وجود شفاف‌سازی در قیمت‌ها برای تأمین منویات خود هر زمان که بخواهند به دولت‌ها فشار بیاورند.

آشنایی با بورس

مسئول گروه مطالعات اقتصاد اسلامی طلاب اردکان ضمن ابراز خرسندی از اینکه شرایطی برای آشنای طلاب با بورس فراهم آمده است، اظهار داشت: آشنایی با بورس و انواع صکوک و معاملات آن و شیوه‌های ارزش‌یابی فرایند آن، از قضا موجبات گمراهی در فهم بورس را فراهم می‌آورد. پذیرش این موضوع، مثل این است که کسی بخواهد برای آشنایی با قمار، خود یک قمارباز قهار شود تا بتواند ادعا کند که با قمار آشنایی لازم دارد و بعد بخواهد با استناد به آن اطلاعات، با قمار مبارزه کند؛ این درحالی است که اگر از ابتدا با مبانی قمار آشنا باشد و مبانی آن را بتواند با استدلال زیر سؤال ببرد، دیگر لازم نیست خود را در معادلات پر پیچ‌وخم قمار گم کند و راه را با بی‌راهه اشتباه بگیرد.

وی افزود: بورس از لحاظ مبانی، با نظام اقتصاد اسلامی درگیر است و همین باعث می‌شود که با از بین رفتن مبنا، کل فرایند بورس از لحاظ نظری و عملی دچار خدشه شود و دیگر لازم نیست فرایند آن آموزش داده شود. آموزش فرایند بورس زمانی صحیح است که بورس اسلامی و بورس سرمایه‌داری از لحاظ مبانی مشترک باشند و مشکلات بورس صرفا در حوزه اجرا باشد.

در پایان گروه مطالعات اقتصاد اسلامی طلاب اردکان، در رد صحبت دکتر پورابراهیمی مبنی بر اینکه: «این نوع مباحث مانند این است که بخواهید مباحث تخصصی قلب و عروق را در یک جلسه بیان کنید»، اظهار داشت: این حرف زمانی درست است که افراد حاضر در جلسه آشنایی عمومی با مباحث داشته باشند، اما وقتی افراد حاضر خود در مبانی اقتصاد اسلامی و سرمایه‌داری مسلط هستند، یک اشاره کافی است تا تمام مطالب فهمیده شود و نیاز به جلسات متعدد در این زمینه نیست و نباید اسیر این مغالطات شد.

منبع: اردکان ساباط

خبر مرتبط: نیازمند تغییرات کلان در حوزه اقتصادی کشور هستیم

امدادهای الهی در انقلاب بسیار به ما کمک کرده است

به گزارش خبرنگار مجمع نمایندگان طلاب و فضلای حوزه علمیه قم، حجت‌الاسلام والمسلمین غفاری‌فر در جلسه طلاب و فضلای اردکانی مقیم قم که پنج‌شنبه، سیزدهم دی‌ماه در ساختمان ۳۱۳ مسجد مقدس جمکران برگزار شد، اظهار داشت: امدادهای الهی در انقلاب بسیار به ما کمک کرده و دست خدای متعال در پیروزی آن مشاهده شده است.

وی ابراز داشت: بسیاری از انسان‌ها قرآن را می‌خوانند، اما باور به قرآن ندارند؛ ما باید به کلام الله اعتقاد داشته و بدانیم که خدا با ماست و از ما حمایت خواهد کرد.

این کارشناس مسائل سیاسی خاطرنشان ساخت: غرور، یکی از مشکلاتی است که گاهی به سراغ ما آمده و ما را از حقائق دور خواهد کرد؛ باید سر به زیر بوده و مطابق با علم خود عمل داشته باشیم.

وی با اشاره به اینکه خدای متعال با هیچ شخصی دعوا ندارد، گفت: به لحاظ مبانی اندیشه‌ای بعد از انبیاء و اولیاء، موحدتر از شیطان پیدا نخواهیم کرد، اما در ولایت تشریعی مشکل داشته و بی‌ادبانه‌ترین تعابیر را نسبت به خدای متعال دارد.

این کارشناس مسائل سیاسی اظهار داشت: در فتنه ۸۸ هیچ جاهلی فریب نخورد، همه عارف به حقانیت انقلاب و رهبر آن بودند؛ اما نتوانستند نفس خود را کنترل نمایند.

وی خاطرنشان ساخت: متأسفانه برخی از افراد تحلیل درست نداشته و حتی بر روی انتصابات اخیر رهبر معظم انقلاب نیز اعتراض دارند؛ سؤال اینجاست که آیا مقام معظم رهبری تازه رهبر شده است؟ ایشان نمی‌داند که چه کسی را رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام کند؟

وی بیان داشت: ما باید مطالبه‌گر بوده و سؤالات خود را حتی از مقام معظم رهبری بپرسیم؛ مگر ایشان بیان نکردند که سؤالات خود را بپرسید؟ ما باید اشکالات موجود در کشور را مطرح کرده و بیان کنیم.

این کارشناس مسائل سیاسی اظهار داشت: مهمترین عامل حفظ نظام انقلاب اسلامی، امر به معروف و نهی از منکر است و روحانیت باید در این عرصه ورود جدی داشته باشند.

گفتنی است در این جلسه طلاب و فضلا سؤالات خود را مطرح و پاسخ آن را دریافت کردند.

 

----------------------------

منبع: وب‌سایت مجمع نمایندگان طلاب و فضلای حوزه علمیه قم

 

خبر مرتبط: امام جمعه اردکان: جهاد و تلاش در راه خدا یکی از برترین اعمال است

برگزاری جلسه طلاب و فضلای اردکانی مقیم قم

حجت‌الاسلام محمدرضا صحرایی نماینده طلاب اردکان در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، از برگزاری جلسه مجمع طلاب اردکانی خبر داد و گفت: جلسه این هفته طلاب اردکانی مقیم قم پنجشنبه شب در مسجد مقدس جمکران برگزار می‌شود.

وی با بیان اینکه سخنران این جلسه مجمع طلاب اردکان حجت‌الاسلام غفاری‌فر مدیر گروه تبلیغ و عضو هیئت علمی مؤسسه آموزش عالی امام رضا(ع) است، ابراز کرد: جلسات طلاب اردکانی به صورت منظم و با حضور طلاب هر هفته برپا است.

حجت‌الاسلام صحرایی با اشاره به اینکه سابقه برپایی جلسات مجمع طلاب اردکانی مقیم قم به سال 1364 برمی‌گردد، خاطرنشان کرد: بنا به پیشنهاد امام جمعه فقید اردکان مرحوم بهجتی این جلسات به صورت هفتگی برگزار شد.

نماینده طلاب اردکان بیان کرد: مسئولان حوزه علمیه، اساتید اخلاق و شخصیت‌های برجسته کشوری در جلسات مجمع طلاب و فضلای اردکانی مقیم قم حضور می‌یابند.

وی اقدامات صورت گرفته از سوی مجمع طلاب و فضلای اردکان را تشریح کرد و افزود: مجمع طلاب اردکانی رابطه‌ای صمیمانه با طلاب دارد و افزون بر سرکشی از طلاب تسهیلاتی همچون وام قرض‌الحسنه با بیش از 30 سال سابقه برای آنها در نظر گرفته است.

حجت‌الاسلام صحرایی ادامه داد: در راستای توجه به معیشت طلاب نیز از سوی مجمع رایزنی با مرکز خدمات حوزه علمیه صورت گرفته تا وام قرض‌الحسنه به طلاب اردکان تعلق گیرد.

نماینده طلاب اردکان در پایان با تأکید بر اینکه جلسات مجمع برای طلاب مفید و قابل استفاده است، گفت: تعداد طلاب اردکانی مقیم قم 200 نفر است که بخش قابل توجهی از تعداد در جلسات حضور دارند.

منبع: خبرگزاری رسا

در پرداختن به اقتصاد اسلامی چهار دهه تأخیر داشته‌ایم/ نیازمند تغییرات کلان در حوزه اقتصادی کشور هستیم

به گزارش خبرنگار ایسنا، محمدرضا پورابراهیمی شامگاه چهارشنبه (12 دی 97) در نشست علمی "اقتصاد در الگوی اسلامی" که به همت گروه مطالعاتی اقتصاد اسلامیِ طلاب اردکان وابسته به مرکز الگوی اسلامی_ایرانی پیشرفت و مجمع روشن‌گری و مطالبه‌گری طلاب و روحانیون انقلاب اسلامی وابسته به گروه مثل عمار برگزارشد، گفت: من خیلی خوشحالم که طلاب به این مباحث ورود کردند و در حیطه مبانی اقتصاد اسلامی دغدغه‌مندی پیدا کردند، اما ای کاش این دغدغه چهل سال قبل ایجاد شده بود؛ متأسفانه در پرداختن به اقتصاد اسلامی چهار دهه تأخیر داشته‌ایم.

وی در باب قیمت‌گذاری کالا در بازار سرمایه ابراز کرد: قیمت بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا تعیین می‌شود‌، نه به نحو دستوری، هرچند ممکن است در عمل مشکلاتی باشد.

وی در ادامه افزود: بازار سرمایه عبارت است از شفافیت اطلاعاتی که براساس آن تخصیص بهینه منابع انجام می‌شود.

نماینده کرمان و راور در مجلس شورای اسلامی مبارزه با فساد اقتصادی را فقط با شفافیت ممکن دانست و تصریح کرد: مردم حاضرند نان شب نداشته باشند اما نابرابری را تحمل نمی‌کنند و برای از بین بردن نابرابری و مبارزه با فساد اقتصادی، باید به شفافیت اطلاعاتی دست یابیم.

وی با بیان اینکه حتما باید تغییرات را در حوزه کلان اقتصاد کشور داشته باشیم، یادآورشد: همه‌ی ما می‌توانیم مشکلات را تبیین کنیم اما در ارائه راه حل باید تلاش کنیم.

پورابراهیمی با اشاره به اینکه سال گذشته جهت اخذ مشورت در باب ابعاد فقهی اقتصاد اسلامی سراغ چندتن از علمای بعضا معترض به نظام بانکداری موجود، رفته است، عنوان کرد: از میان علمایی که به آن‌ها مراجعه کردیم، فقط آیت الله سبحانی بود که به درخواست ما پاسخ داد و جزوه‌ای چند صفحه‌ای به ما داد فلذا به علت نداشتن تئوری کارآمد مجبوریم برویم در سطحی که در دسترس داریم عمل کنیم که نتیجه‌ی آن، بقای مشکلات فعلی است.

وی ادامه‌ داد: کشورهایی مانند عربستان، پاکستان، مالزی و حتی مسلمانان انگلیس، سیستم بانکداری اسلامی و غیر ربوی دارند و قابل الگوبرداری هستند.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه تصور شما از بازار سرمایه با واقعیت فرق دارد، اظهار کرد: از نظر من، اصطلاحات و تعابیر به‌کاررفته در باب سرمایه داری علمی و تخصصی نیست فلذا ابتدا باید سعی کنیم به یک زبان مشترک برسیم.

وی همچنین با بیان اینکه این مباحث نیاز به وقت و تعمق بسیار دارد، عنوان کرد: در مباحث بورس و سرمایه، اول بیایید برداشت‌هایتان را از بازار سرمایه شفاف کنید و بعد به اصلاح بپردازید.

در همین راستا نیز پورابراهیمی وعده تشکیل کارگروهی مطالعاتی در زمینه مبانی بازار آزاد و اقتصاد اسلامی را به حضار داد و افزود: کسی که می‌خواهد در حوزه اقتصاد کار کند باید حداقل یک ترم تحصیلی در زمینه اقتصاد مطالعه داشته باشد که پس از گذراندن این دوره، می‌توانیم همکاری‌هایی را در زمینه رسیدن به طرح بانکداری و بورس اسلامی با طلاب داشته باشیم.

پیش‌خبرِ این جلسه را در خبرگزاری ایکنا و بازنشر آن را در همسونیوز بخوانید
----------------------------------------------
منبع: خبرگزاری ایسنا
خبرگزاری ایسنا خبر دیگری نیز از این جلسه را با اندکی تغییر منتشر کرد. اینجا


علاوه بر خبرگزاری ایسنا، خبرگزاری‌های ایکنا و شقفنا نیز این جلسه را پوشش خبری دادند.

خبرگزاری‌ها، سایت‌های خبری تحلیلی و پایگاه‌های خبری که خبر این جلسه را بازتاب دادند: باشگاه خبرنگاران جوان، خبرآنلاین، تقریب، اقتصادآنلاین، ایران‌آنلاین، فردانیوز، سروش، خط‌نیوز، رویداد24، بهارستان، تین‌نیوز، آفتاب، همسونیوز، فانوس، مخبر و مخبر، رخ، وانا، کرمان فردا، بلاغ مازندران، مجله تفریحی

روزنامه‌هایی که این خبر را بازتاب دادند: وطن امروز، آرمان امروز، دنیای اقتصاد، نوآوران، (نوآوران‌آنلاین)، مناقصه مزایده.